Yılanlı Sütun

Sultanahmet Meydanı’nda Dikilitaş’tan hemen sonra zemin kodundan aşağıda gördüğünüz Yılanlı Sütun, MÖ 478-77 yıllarında yapılarak, Yunanistan’daki Apollon Delphoi Tapınağı’na sunulan bir üçayağın parçasıdır. Bu Üçayak, MÖ 479 yılında Perslerle Yunanlılar arasında yaşanan ve Yunanlıların galibiyeti ile sonuçlanan, Plataia Savaşı sonrasında, birleşik Yunan Kent Devletleri tarafından, bu zaferin anısına yapılmıştı.

📍

Delphoi Apollon Tapınağı’na sunulan Üçayağın, üç yılan başı ve gövdesine sahip bir sütun, üçayak ve altın ya da altın kaplama bir kazandan oluştuğu bilinmekteyse de orijinal şekli hakkında kesin bir görüş birliği yoktur.

📍

Sütun, yekpare döküm tekniği ile yapılmış olup döneminin döküm tekniğinin önemli bir belgesidir. Sanatçısı ve yapım yeri bilinmemekle birlikte dönemi itibarı ile bronz döküm tekniği ile ünlü Yunanistan’daki Aigina Adası’nda yapılmış olmasının muhtemel olduğu düşünülür.

📍

Sütunun kuzeydoğu yönüne rastlayan yüzünde, Pers Savaşlarına katılan kent devletlerinin (halklarının) listesi yılanların gövdesi üzerine kazınmış durumda hâlâ görülebilmektedir. Tarihi Yunan yazıtlarının en önemlilerinden biri olarak kabul edilen bu yazıt, başta Lakedaimonlular, Atinalılar ve Korintliler olmak üzere Pers Savaşlarına katılan 31 kent devletinin listesini içermektedir.

📍

İmparator 1.Konstantin, Yılanlı Sütun’u MS 324’de İstanbul’a getirtti. Tarihi vesikalara göre sütunun yılan başları 1700’lere kadar yerinde duruyordu. Bir seyyaha göre yılan başları Polonya elçisinin adamları tarafından, Evliya Çelebi’ye göre ise bir yeniçeri tarafından kopartılmıştır.

📍

1800'lerin sonlarına doğru İstanbul'a gelen ve Ayasofya'yı dahi restore eden ünlü mimar _Gaspare Fossati _bu kayıp yılan başlarından birinin çenesini 1848 yılında Ayasofya çevresindeki çalışmalarda şans eseri keşfetmiştir. Bulunan bu parça günümüzde halen Arkeoloji Müzesinde sergilenmektedir.