Osmanlı İmparatorluğu’na bilimsel astronomi, 1450’de Semerkand Rasathanesi’ni kuran Uluğ Bey’in öğrencisi Ali Kuşçu’yla gelmişti.
🔭
Kopernik’in teorisini geliştiren Tycho Brahe, Danimarka’da Uraniborg Rasathanesi’ni kurarken, uzun süredir bu alanda çalışmaların yapılmadığı Osmanlı İmparatorluğu’nda da bir yıl sonra padişahın izniyle Mısır Medresesi müderrislerinden Takiyüddin Muhammed b. Ma’rûf er-Rassâd tarafından 1575 yılında kuruldu.
🔭
Tophane sırtlarında (yeri konusunda çeşitli fikirler var) kurulan bu gözlemevinde Ay ve Güneş gözlemleriyle birlikte diğer gezegenlere ilişkin gözlemler yapıldığı gibi Takiyüddin tarafından tasarlanan güneş ve mekanik saatler de vardı. 11 Eylül 1577’den itibaren İstanbul’un gökyüzünde bir ay kadar görünen kuyruklu yıldız da Takiyüddin tarafından izlendi. Bu gözlem rasathanenin ilk bilimsel çalışmaları arasında yerini aldı.
🔭
Takiyüddin o zamana göre oldukça ileri teknik ve hesaplamalar kullanarak gözlemlerde bulundu. Araştırmacılar, Takiyüddin ile aynı dönemde yaşamış Danimarkalı astronom Tycho Brahe’den daha net ve daha kesin gözlemler yaptığına işaret ederler.
🔭
Gözlemevi, 1580 yılında bugün, Şeyhülislam Kadızade’nin onaylayan fetvası ve padişah III. Murad’ın emriyle denizden topa tutularak yıkıldı. Nedeni mi? Muhtelif... Kuyruklu yıldızın iddiaya göre yanlış yorumlanması sonucu III. Murat’ın kızgınlığı, Şeyhülislam’ın Takiyüddin için “meleklerin bacaklarına bakıyor” diye doldurması vs vs. İşin aslı örümcek kafaların bilimin gücünden korkması ve bunu siyasi erk olarak kullanması bana kalırsa...
#takiyüddin #takiyüddinrasathanesi #gezelimöğrenelim #sanattarihi #kültürtarihi #aysebayvasileonlineatölye #aysebayvasileonlinedersler
Comments